14 czerwca każdego roku obchodzony jest w Polsce Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady. Jest to moment, w którym stajemy twarzą w twarz z najbardziej mrocznymi momentami naszej historii, i przypominamy sobie o tragicznych wydarzeniach z czasów II Wojny Światowej.
14 czerwca 1940 roku, w początkach okupacji niemieckiej, do Auschwitz, pierwszego niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego na ziemiach polskich, przybył pierwszy transport 728 polskich więźniów politycznych. Wywieziono ich z więzienia w Tarnowie, a wśród nich znaleźli się żołnierze kampanii wrześniowej, członkowie podziemnych organizacji niepodległościowych, gimnazjaliści, studenci, a także niewielka grupa polskich Żydów.
Dwa lata później, w 1942 roku, obóz Auschwitz II-Birkenau został przeznaczony do zagłady Żydów. Kompleks Auschwitz stał się największym niemieckim obozem koncentracyjnym i ośrodkiem zagłady, gdzie Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 miliona osób, w tym głównie Żydów, ale także Polaków, Romów, jeńców radzieckich i osób innej narodowości. Przez obóz przewinęło się około 150 tysięcy Polaków, z których około 70 tysięcy straciło życie. Obóz Auschwitz został wyzwolony 27 stycznia 1945 roku przez Armię Czerwoną.
Sejm RP, upamiętniając rocznicę przybycia pierwszego transportu więźniów do Auschwitz, ustanowił 14 czerwca Narodowym Dniem Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady. To było w 2006 roku. Uchwała ta przypomina słowa papieża Benedykta XVI, które wypowiedział podczas wizyty na terenie obozu: “o nauce, która dla przyszłości ludzkości płynie z miejsca, gdzie nienawiść do ludzi doszła do swych najdalszych granic”.
W 2015 roku, Izba nadając świętu precyzyjniejszą nazwę – “Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady” – wezwała również władze państwowe i samorządowe do podejmowania działań upamiętniających ofiary II wojny światowej, szczególnie ofiary niemieckich nazistowskich obozów koncentracyjnych i obozów zagłady, jak również polskiego wkładu w walkę z niemiecką ideologią narodowego socjalizmu.
Pamięć o tych tragicznych wydarzeniach stanowi istotny element naszej tożsamości narodowej, a także ważne przestrogi dla przyszłych pokoleń. Wydarzenia te składają się na ciemny rozdział w historii świata, który nie powinien być nigdy zapomniany. Jest to testament siły ludzkiego ducha w obliczu niewyobrażalnej brutalności, a jednocześnie przypomnienie o głębokich ranach, które zadał nam ten czas.
Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady to nie tylko okazja do odnowienia naszego wspólnego zobowiązania, że nigdy nie zapomnimy o tych, którzy stracili życie, ale także do refleksji nad naszą wspólną odpowiedzialnością za budowanie społeczeństwa, które nigdy nie pozwoli na powtórzenie takich tragedii.
Jest to dzień, w którym honorujemy pamięć tych, którzy zginęli, a jednocześnie zobowiązujemy się do nauczania i przypominania o tych wydarzeniach, aby zapewnić, że przyszłe pokolenia nie zapomną o tych, którzy cierpieli i zginęli w tych mrocznych czasach. Przypominamy sobie o ofiarach, które były zmuszone do niewyobrażalnego cierpienia, ale przede wszystkim pamiętamy o ich niezłomności, o ich duchu, który nigdy nie został złamany.
14 czerwca to nie tylko data, ale przede wszystkim symbol. Symbol pamięci, ale również symbolem odpowiedzialności. Pamięć o przeszłości to obowiązek, ale także fundament dla przyszłości. Pamiętajmy o ofiarach niemieckich nazistowskich obozów koncentracyjnych i obozów zagłady – dziś i zawsze.
